Araratnews.am-ը պատմամշակութային արժեք հանդիսացող Աֆրիկյանների շենքիˋ ապամոնտաժման մասին զրուցել է ճարտարապետ Գարեգին Եղոյանի հետ, որը ներկայացնում ենք ձեզ ստորև:
Ինչպե՞ս եք գնահատում պատմամշակութային հուշարձան համավող Աֆրիկյանների շենքի ապամոնտաժումը:
Ես շատ դեմ եմ Աֆրիկյանների տան քանդելուն, որովհետև այդ շենքը ծնված է այդ փողոցների խաչմերուկում և ինքը մտածված է ճիշտ այդ տեղի համար: Ճարտարապետությունը սեփական ուժ ունեցող արվեստ է և Աֆրիկյանների շենքի համար կարելի էր լուծումներ գտնել, եթե ցանկություն լիներ այդ լուծումները փնտրելու: Օրինակˋ ճարտարապետների մեջ կարելի էր հայտարարել մրցույթ, թե ո՞նց դա վերակառուցել, ո՞նց շրջանցել: Իսկ քանդելը ամենահեշտ, ամենապարզ, ճանապարհն է: Ես դրան անուշտ դեմ եմ:
Այն նույնիսկ չտեսնված հյուրանոցի նախաբան կարող էր լինել, եթե այդտեղ հյուրանոց պետք է կառուցվի: Իսկ ինչու՞ չքանդել դիմացի վատ բնակելի շենքը ու քանդել Աֆրիկյանների շենքը: Չէ՞ որ այդ սխալը հնարավոր է ուղղել: Աֆրիկյանների շենքը սխալ չէ, որ նախագծվել է այդտեղ, սխալը դիմացի շենքն է, որը պետք է քանդել, ոչ թե Աֆրիկյանները քանդել:
Այդ թաղամասը կարելի էր վերակառուցել, որովհետև այդտեղ ևս 4 հուշարձան կա: Լավ միջավայր է, որը կարելի էր շատ համեղ մատուցել: Դա կդառնար քաղաքի ամենալավ կտորներից մեկը:
Ինչպե՞ս եք գնահատում «Հին Երևան» ծրագիրը, որտեղ ինչպես նշում են պաշտոնատար անձինք, պետք է վերակառուցվի նաև Աֆրիկյանների շենքը:
Հին Երևանը ընդամենը մի «մոլ» է, որի ճակատները կցված է ապլիկացիաներով: Այդպիսի Հին Երևան չի լինում: Հին Երևանը չի լինում ռեզերվացիայի պես մի տեղ կուտակված շենքերով, Հին Երևանը լինում է Երևան քաղաքի հյուսվածքի բաղկացուցիչ մասը: Այսինքն այնտեղ, որտեղ շենքերը կային, իրենց տեղում էլ պետք է մնային:
Պարզապես վերաբերմունք էր պետք ցույց տալ այդ շենքերին, խնամել, որպեսզի այդ մշակութային շերտը դառնար ավելի ակնառու և ավելի լավը բոլորի համար:
Հիմա տեղի է ունենում մի բան. բոլոր շենքերը հավաքում են մի տեղˋ քաղաքի կենտրոնում, թանկ տեղում ու կառուցում են մի հատ «մոլ»: Բնականաբար այդ մոլը կկատարի ինչ որ ֆունկցիա, իսկ շենքերի ճակատները կհավաքվեն հին շենքերի կտորներից: Բայց դա եթե հավաքվի, չի լինի Հին Երևանի շենքի բեկորները, այլ կլինի մի հատ բուտաֆորիա, որը ոչ մեկիս էլ չի բավարարի:
Ձեր կարծիքով իշխանությունները հուշարձանների նկատմամբ այդպես են վարվումˋ զուտ բիզնես շահերի՞ց ելնելով:
Այո, այդպես անում են զուտ բիզնես շահերից ելնելով: Որոշ մարդիկ սպասարկում են որոշակի խավի շահեր: Նոր բուրժուաներն անմիաջապես են ուզում ունենալ ամեն ինչ:
Մյուս կողմից ես մի քիչ մեղադրում եմ նաև ճարտարապետներին, որովհետև գտնում են, որ եթե այդ պատվիրատուներին բացատրեին, ցույց տային նոր ձևի նախագծեր, այսինքն բացատրեին մշակութային միջավայրը, չեմ կարծում, որ այդ մարդիկ ասեին «չէ, անպայման քանդեք»: Վերջապես իրենց մակերեսն է հետարքրում և եկամուտ ստանալը:
Նույնը և փակ շուկայի դեպքում էր: Եթե Սամվել Ալեքսանյանին բացատրեին, որ դուք վերևի, ներքևի կամարաշարերում կունենաք բազմաթիվ բուտիկներ, իսկ սեղանների վրա, որտեղ վաճառում են մրգերը, կմարմարապատեք, կքաշեք ջուր, կդարձնեք քաղաքակիրթ շուկա, դուք շատ ավելին կշահեք, քան շուկան ուղղակի դարձնեք սուպերմակերտ: Իսկ փակ շուկան կորցրեց իր կենսագրությունը, կորցրեց իմիջը: Այս առումով ես մեղադրում եմ ճարտարապետներին:
Հարցազրույցըˋ Լիլիթ Առաքելյանի:
