Ինչ է հայտնաբերել ՄԻՊ-ը կանանց եւ անչափահասների ՔԿՀ-ում

բացակայում են հղի կամ իրենց մոտ մինչեւ երեք տարեկան երեխա ունեցող կալանավորված անձանց եւ դատապարտյալների համար նախատեսված խցերը կամ կացարանները, ինչպես նաեւ վերջիններիս համար հարմարեցված սանհանգույցները եւ լոգարանները,

•             չեն պահպանվում ազատությունից զրկված անձանց տրամադրվող սննդի քանակական եւ որակական չափանիշները, ինչպես նաեւ սննդի բազմազանությունը,

•             առկա են բժշկական օգնության կազմակերպմանն առնչվող խնդիրներ, օրինակ՝ չի պահպանվում ազատությունից զրկված անձանց բժշկական գաղտնիքը,

•             բացակայում են գինեկոլոգիական բնույթի բժշկական օգնության համար նախատեսված դեղամիջոցների եւ հետազոտությունների համար անհրաժեշտ պարագաներն ու գործիքները, որը խոչընդոտ է պատշաճ գինեկոլոգիական ծառայությունների մատուցման համար,

•             բացակայում են ատամնաբուժական օգնության կազմակերպման համար անհրաժեշտ նյութերը եւ պարագաները,

•             առկա են սեռավարակների հայտնաբերման եւ ուռուցքային հիվանդությունների կանխարգելմանն ուղղված սկրինինգային հետազոտությունների կազմակերպման խնդիրներ,

•             հայտնաբերվել են ժամկետանց դեղեր,

•             առկա են բժշկական թափոնների խոտանման հետ կապված խնդիրներ,

•             ոչ բավարար են կահավորված երկարատեւ տեսակցությունների համար նախատեսված սենյակները,

•             քրեակատարողական հիմնարկում իրականացվող վերասոցիալականացման եւ հասարակություն վերաինտեգրման միջոցառումները ժամանակավոր են եւ ոչ պարբերական,

•             առկա են ազատությունից զրկված օտարերկրացի քաղաքացիների հաղորդակցման եւ դրանով պայմանավորված՝ վերջիններիս իրավունքների ապահովման խնդիրներ,

•             միայնակ պահվող ազատությունից զրկված անչափահասները զրկված են բավարար մարդկային շփման հնարավորությունից,

•             առկա է ազատությունից զրկված անձանց հետ անմիջականորեն առնչվող հսկիչների, անվտանգության բաժնի ծառայողների, ինչպես նաեւ սոցիալ-հոգեբանական ծառայության անձնակազմի վերապատրաստումների անհրաժեշտություն,

•             քրեակատարողական հիմնարկի աշխատակիցների աշխատանքային պայմաններն անբավարար են:

Մարդու իրավունքների պաշտպանը ողջունելի է համարում դրական փոփոխությունները, որոնք հիմնականում հանգում են հետեւյալին.

•             կանանց տեղամասի առաջին հարկում տեղակայված ընդհանուր դահլիճը «Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտ» հասարակական կազմակերպությունը կահավորել է մի շարք նոր մարզասարքերով եւ մարզական գույքով, կազմակերպել են յոգայի դասընթացներ,

•             նույն ծրագրի շրջանակներում կազմակերպվել են նաեւ մի շարք այլ դասընթացներ՝ վարսահարդարման, խոհարարության (խոհանոցը կահավորվել է նոր տեխնիկայով), գորգագործության, թաղիքագործության եւ այլն,

•             ծրագրի շրջանակներում վերանորոգվել է կանանց տեղամասի առաջին հարկում տեղակայված սենյակներից մեկը՝ կահավորելով այն որպես համակարգչային սենյակ, որտեղ «Իրավական կրթության եւ վերականգնողական ծրագրերի իրականացման կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի կողմից իրականացվում են մի շարք դասընթացներ, իսկ դատապարտյալ կանայք հնարավորություն ունեն հատուկ ծրագրի միջոցով սովորել անգլերեն լեզու,

•             ազատությունից զրկված կանայք ակտիվորեն օգտվում են տեսազանգի հնարավորությունից,

• քրեակատարողական հիմնարկի մասնաշենքերում փակցված են եղել դիմումների արկղեր,

•             կանանց տեղամասի ընդհանուր կացարանն օրվա հերթապահ պատասխանատուների հսկիչ կետից շարունակել է առանձնացված լինել ապակե միջնորմով, որը ներկվել է՝ բացառելով քրեակատարողական հիմնարկի վարչակազմի կողմից կացարանի անմիջական եւ մշտական դիտարկման հնարավորությունը,

•             2019 թվականի սեպտեմբերից ազատությունից զրկված անչափահասները ստացել են միջնակարգ կրթություն ստանալու հնարավորություն. քրեակատարողական հիմնարկում գործում են 8-րդ, 9-րդ, 10-րդ եւ 11-րդ դասարաններ:

Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը համակողմանի գործընթաց է, որը ենթադրում է այդ գործընթացի բոլոր մասնակիցների իրավունքների երաշխավորում, նրանցից յուրաքանչյուրի նկատմամբ արժանապատիվ վերաբերմունքի ապահովում եւ փոխադարձ հարգանք երաշխավորող հարաբերությունների հաստատում: Այս սկզբունքային մոտեցման բաղադրիչներից է իրավասու այն մարմինների աշխատակիցների, ծառայողների իրավունքների վիճակը, ովքեր իրենց գործունեությամբ կոչված են իրականացնել հասարակության անդամների իրավունքների պաշտպանությունը:

Քրեակատարողական ծառայողների աշխատանքային արժանապատիվ պայմաններն ու սոցիալական երաշխիքները, այդ թվում՝ աշխատավարձը, ունեն շարունակական բարելավման կարիք:

Այցի արդյունքում կազմված վերլուծական փաստաթուղթը ներկայացված խնդիրների լուծմանն ուղղված առաջարկների հետ միասին Մարդու իրավունքների պաշտպանը ներկայացրել է ՀՀ արդարադատության նախարարություն եւ Քրեակատարողական ծառայություն՝ պատրաստակամություն հայտնելով համատեղ քննարկելու բարձրացված հարցերը եւ աջակցելու դրանց լուծմանը: