Yerkir.am-ը բացառիկ զրույց է ունեցել ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր, Լիբերալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ Ռոման Խուդյակովի հետ Հայաստանի՝ Մաքսային միություն մտնելու և այդ համատեքստում Լեռնային Ղարաբաղի հետագա ճակատագրի վերաբերյալ, նաեւ` Զորի Բալայանի` ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին հասցեագրված հայտնի բաց նամակի մասին:
— Պարո’ն Խուդյակով, հետաքրքիր է իմանալ, թե ինչ կարծիք ունեք Հայաստանի՝ ՄՄ մտնելու և այդ համատեքստում Լեռնային Ղարաբաղի հետագա ճակատագրի վերաբերյալ:Ի՞նչ է սպասվում Ղարաբաղին, չէ՞ որ Հայաստանի անդամակցությունից հետո ԼՂՀ-ն, մաքսային առումով, կմեկուսանա Հայաստանից: Հնարավո՞ր է , որ Ղարաբաղը նույնպես ընդգրկվի Մաքսային միության մեջ, թեեւ դա դժվար է պատկերացնել՝ երկրի չճանաչված լինելու պատճառով:
— Հայտնելով իմ խմբակցության կարծիքը՝ կարող եմ ասել, որ Հայաստանի՝ ՄՄ-ին միանալու որոշումը ինքնուրույն և կշռադատված որոշում է: ԱՊՀ երկրներն իրենք են որոշում՝ միանալ ՄՄ-ին, թե` ոչ: Կարծում եմ, որ Հայաստանը ճիշտ քայլ է կատարել, որը դրականորեն կազդի ինչպես հայ ժողովրդի, այնպես էլ երկրի տնտեսության վրա: Անդամակցությունից կես տարի անց Հայաստանը, տնտեսական առումով, արդեն կզգա այդ քայլի բոլոր դրական հետևանքները, դրանից կշահեն նաև հայ գործարարները:
Ինչ վերաբերում է ԼՂՀ-ին, ապա այստեղ, կարծում եմ, նույնպես որոշակի փոփոխություններ են հարկավոր: Ղարաբաղը և Հայաստանը Ռուսաստանի հետ պետք է մտածեն՝ ինչպե՞ս Մաքսային միության մեջ ընդգրկել նաև Ղարաբաղին, որպեսզի վերանան բոլոր այդ արգելքները: Այդ ուղղությամբ հարկավոր է աշխատել, եւ դա կլինի հաջորդ քայլը, հարցը, որը ԼՂՀ-ն, Հայաստանը և ՌԴ-ն պետք է միասին լուծեն:
— Դուք արդեն խոսում եք ԼՂՀ-ին ընդգրկելու հնարավորության մասին, մինչդեռ ընդամենը վերջերս ռուսական «Առաջին ալիքը» սկանդալային տեսանյութ հեռարձակեց, որում ռեպորտաժի հեղինակն ասում է, թե Հայաստանի` ՄՄ-ին անդրամագրվելու ցանկությունն այդպես էլ կմնա ցանկություն` հենց Արցախի հարցի հետ կապված:
— Կարծում եմ, որ ամեն դեպքում Ռուսաստանը դիտարկելու է Հայաստանի անդամակցության հարցը, քանի որ դա կարևոր պետական հարց է: Ի վերջո, խոսքը նաև քաղաքացիների մասին է, որոնց չի կարելի թողնել բախտի քմահաճույքին: Դա մեր ընդհանուր թեման է, ընդհանուր խնդիրը, որը մենք միասին պետք է լուծենք:
— Այսպիսով՝ կարելի է ասել, որ դա լրագրողի սուբյեկտիվ կարծիքն էր և չի արտահայտում ռուսական ղեկավարության դիրքորոշումը:
— Գիտեք՝ ես կարող եմ խոսել միայն իմ անունից և արտահայտել մեր խմբակցության սկզբունքային դիրքորոշումը:
-Իսկ ինչպե՞ս եք վերաբերվում Թուրքիայի՝ ՄՄ-ին միանալու ցանկությանը: Ձեր կարծիքով` դա լո՞ւրջ է, թե՞ միայն փորձ է արվում վախեցնել ԵՄ-ին՝ կարծիք ստեղծելով, որ երկրի քաղաքական վեկտորը կարող է փոխվել դեպի ՄՄ, դեպի Ռուսաստան:
-Կարող եմ ասել միայն, որ թուրքերը պարզապես քաղաքականություն են խաղում և արդեն շատ հեռու են գնացել իրենց խաղում: Թուրքիայի ժողովուրդը շուտով այնքան կհոգնի այդ կառավարիչ-վարչարարներից, որ նրանք արդյունքում փողոցում կհայտնվեն: Ես խորհուրդ կտամ նրանց` այդքան չտարվել այդ խաղով, առավել ևս, որ Թուրքիայի ժողովրդի դժգոհությունը իշխանություններից արդեն հասել է իր գագաթնակետին:
— Պարո’ն Խուդյակով, Դուք տեղյա՞կ եք հայ գրող, հրապարակախոս Զորի Բալայանի բաց նամակից՝ ուղղված ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին, որում վերջինիս կոչ է անում ՌԴ-ին` Ղարաբաղը ներառել Ռուսաստանի կազմի մեջ: Բալայանն իր այս առաջարկը հիմնավորում է 1813 թվականին Ռուսաստանի և Պարսկաստանի միջև կնքված Գյուլիստանի և 1828-ին կնքված Թուրքմենչայի պայմանագրերով: Եթե նույնիսկ տեղյակ չեք նամակից, այդուհանդերձ, ընդունե՞լի է Ձեզ համար նման դիրքորշումը, Ղարաբաղը կարո՞ղ է երբևիցե ընդգրկվել Ռուսաստանի կազմում:
— Կարծում եմ` եթե ԼՂՀ-ի բնակչությունը ցանկանա դա, դիտարկի նման հնարավորություն, ապա ռուսական կողմն անպայման պետք է արձագանքի: Եթե Ղարաբաղի բնակչությունը ցանկանում է ՌԴ-ի մասը կազմել, ապա ինչո՞ւ` ոչ:
-Բայց Զորի Բալայանը չի խոսում ԼՂՀ ժողովրդի անունից: Դա ամենևին ԼՂՀ-ի բնակչության ցանկությունը չէ, այլ անհատի՝ Զորի Բալայանի սուբյեկտիվ ցանկությունը:
— Կարող եմ միայն մեկ բան ասել` եթե, այնուամենայնիվ, ԼՂՀ-ի ղեկավարությունը դիմի նման առաջարկով Ռուսաստանին, կարծում եմ, ռուսական իշխանությունները կդիտարկեն այն, առավել ևս մենք` Պետական դումայի պատգամավորներս: Օրինակ` ես մեծ ուրախությամբ կողջունեմ այդ ուղղությունը:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք դիտել սկզբնաղբյուրում