Կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքներն Արևելյան Աֆրիկայում

Վերջին շրջանում Արևելյան Աֆրիկայի երկրներում ՀՆԱ-ի աճի տեմպերը զգալի են եղել: Այնուամենայնիվ, COVID-19 համավարակի բռնկումը տարածաշրջանի բոլոր երկրներում աննախադեպ առողջապահական և տնտեսական ճգնաժամի հանգեցրեց:

Քենիայում, ի դեմս առկա այնպիսի մարտահրավերների, ինչպիսին մորեխի ժանտախտն է, COVID-19-ից գրանցված դեպքերի թիվը շարունակում է աճել: Համավարակի ազդեցության հավանական մասշտաբները, սակայն, այս փուլում մնում են անորոշ: Զբոսաշրջության սպասվող անկմամբ, առևտրի խափանումներով, մատակարարման ցանցերի գործունեության դադարեցմամբ և սպառողական ծախսերի կրճատմամբ պայմանավորված, ԱՄՀ-ն, 2020-ի ապրիլին, վերանայել է տարածաշրջանի բոլոր երկրների համար ՀՆԱ-ի աճի իր կանխատեսումները ՝ ավելի վաղ կատարած կանխատեսումների համեմատ:

Տարածաշրջանային քաղաքականության և կառավարության նախաձեռնությունների ուսումնասիրում

Տարածաշրջանի բոլոր երկրների կառավարությունները տարբեր նախաձեռնություններով են հանդես եկել՝ վիրուսի տարածումը կանխարգելելու և տնտեսության վրա ունեցած ազդեցությունը մեղմացնելու նպատակով:

Ստորև ներկայացնում ենք մի քանի հակիրճ վերլուծություններ այն հավանական ազդեցությունների վերաբերյալ, որոնք դրանք կարող են կատարվել անշարժ գույքի ոլորտում:

Քենիա

Հարկաբյուջետային և դրամավարկային քաղաքականություն

1. Կենտրոնական բանկը իջեցրել է իր վարկերի տոկոսադրույքների չափերը `8.25% -ից մինչև 7.25%
2. Այն, բացի այդ, իջեցրել է կանխիկ արժույթի գործակիցը 5.25%-ից`4.25%
3. Բանկը նաև հորդորել է շարժական ցանցով գումար տրամադրող ընկերություններին հավելյալ գումարներ չգանձել կամ հնարավորինս նվազեցնել գանձումը
4. Առաջարկվող հարկային միջոցառումները ներառում են. եկամտահարկի լրիվ նվազեցում ամսական 225 ԱՄՆ դոլարին համարժեք եկամուտ վաստակող անձանց համար, 30%-ից մինչև 25% տոկոսադրույքով տրամադրվող առավելագույն աշխատավարձի նվազեցում, 30%-ից մինչև 25% կորպորատիվ եկամտահարկի բազային դրույքաչափի իջեցում, փոքր բիզնեսի համար 3% -ից մինչև 1% շրջանառության հարկի դրույքաչափի նվազեցում, 16%-ից մինչև 14% ԱԱՀ-ի ստանդարտ դրույքաչափի իջեցում:

Կառավարության միջամտությունները

1. Բոլոր միջազգային չվերթների դադարեցումը
2. Բոլոր ուսումնական հաստատությունների փակումը
3. Նաիրոբիի Մետրոպոլիտենի տարածքում, Կվալեում, Կիլֆիում և Մոմբասայում տեղաշարժի արգելափակում
4. Երեկոյան 19:00-ից մինչև առավոտյան 05:00-ը պարետային ժամի պարտադրում:

Ուգանդա

Հարկաբյուջետային և դրամավարկային քաղաքականություն

1. Պետությունը խրախուսել է Ուգանադայի զարգացման բանկի վարկավորման կարողությունները՝ մասնավոր հատվածին մատչելի վարկ տրամադրելու համար, որպեսզի վերջիններիս օգնեն վերակազմավորել իրենց արտադրանքը՝ COVID-19-ին արձագանքելու կետերով պայմանավորված
2. Առավել տուժած հատվածների համար հարկերի վճարման պարտավորությունների հետաձգումը
3. Ուգանդայի բանկը հրաժարվել է ռիսկային գոտում գտնվող ֆինանսական հաստատություններում վարկային միջոցների վերակազմավորման սահմանափակումներից
4. Ուգանդայի բանկը նաև հորդորել է շարժական ցանցով  գումար տրամադրող  ընկերություններին հավելյալ գումարներ չգանձել կամ հնարավորինս նվազեցնել գանձումը
5. Ուգանդայի բանկը 1-8 %-ով իջեցրել է իր վարկավորման տոկոսադրույքը՝ վատթարացող տնտեսությանը հակազդելու նպատակով
6. Վերահսկվող բոլոր ֆինանսական հաստատությունները (SFIs) 2020-ի մարտից առնվազն 90 օրով հետաձգել են իրենց դիվիդենդներն ու շահաբաժինները՝ կապիտալի համարժեք բուֆերների ապահովման նպատակով:
7. Վերահսկվող բոլոր ֆինանսական հաստատություններին թույլատրվել է վերակազմավորել համավարակի հետևանքով տուժած կորպորատիվ և անհատ վարկառուների վարկերը:

Կառավարության միջամտությունները

1. Սահմանների փակումը
2. Բոլոր ուսումնական հաստատությունների փակումը
3. Հանրային հավաքույթների սահմանափակումները
4. Համազգային սահմանափակումները:

Ռուանդա

Հարկաբյուջետային և դրամավարկային քաղաքականություն

1. Առևտրային բանկերից սուբսիդավորվող վարկերի պարագայում ակնկալվում է թիրախավորել ՓՄՁ-ներին և այն ոլորտներին, ինչպիսին հյուրընկալությունն է
2. Հարկային օգնության միջոցառումները ներառում են չմարված հարկի գծով մարվող վճարների կասեցում և և հարկային պարտքերի հավաքագրման համար կատարողականի մեղմացում
3. Իրացվելիության (լիկվիդացման) ապահովմանն ուղղված միջոցառումները ներառում են. հաջորդ վեց ամիսների ընթացքում իրացվելիության սահմանափակումներ ունեցող բանկերի համար 50 միլիարդ ֆրանկ արժողությամբ հասանելի ընդլայնված վարկավորման համակարգ (ՀՆԱ-ի 0.5%-ը), հաջորդ վեց ամիսներին պետական (գանձապետական) պարտատոմսերի գնում՝ վերահաշվարկված պատուհանի միջոցով, պահուստային պահանջների հարաբերակցության նվազեցում 4-ից 5%-ով, վարկերի մարման պայմանների թեթևացում և էլեկտրոնային գումարներով գործարքների վճարների տատանումներ։

Կառավարության միջամտությունները

1. Սահմանների փակումը
2. Ներերկրյա ճանապարհորդությունների դադարեցումը
3. Հասարակական հավաքների չեղարկումը և դպրոցների ու պաշտամունքի վայրերի փակումը:

Ազդեցությունն անշարժ գույքի ոլորտի վրա

Google-ի COVID-19 համայնքի շարժունակության ինդեքսը, որը հետևում է համավարակի տարածման միտումներին, ցույց է տալիս, որ կառավարության այս միջամտությունների արդյունքում գործունեության անկում է տեղի ունեցել ՝աշխատատեղերի, մանրածախ և հանգստի վայրերի հետ կապված ոլորտներում:

2020-ի մարտից մինչև ապրիլի կեսերն ընկած ժամանակահատվածում ռեկռեացիոն (հանգստի, զվարճանքի ոլորտներ) գործունեությունն առավելագույնս անկում է ապրել, քանի որ բնակիչները պահպանել են սոցիալական խիստ հեռավորության հրահանգները: Ինչպես և սպասվում էր, այս ժամանակահատվածում բնակելի տարածքներում ակտիվությունը զգալիորեն աճել է:

Այնուամենայնիվ, այս միտումները բոլոր երկրներում միատեսակ չեն և արտացոլում են կառավարության միջամտությունների ծանրությունը: Այնպիսի երկրներ, ինչպիսիք Ռուանդան ու Ուգանդան են, որոնք ընդհանուր սահմանափակումներ են պարտադրել, կտրուկ անկումներ են ունեցել մանրածախ աշխատատեղերի հարցում: Քենիան, Նաիրոբիի Մետրոպոլիտենի տարածքում ՝ Քիլիֆիում, Կվալեում և Մոմբասայում տեղաշարժման սահմանափակումների և պարետային ժամի հետևանքով, նույնպես զգալի անկումներ է արձանագրել իր մանրածախ աշխատատեղերի ոլորտում: Տանզանիան, որպես այդպիսիսն, դեռևս չի նախաձեռնում սահմանափակումներ անցկացնել, ուստի մանրածախ աշխատատեղերի ոլորտում զգալի անկումներ չի գրանցել:

Հաշվի առնելով հեղհեղուկ իրավիճակը՝ մենք պարբերաբար թարմացումներ կտրամադրենք տարածաշրջանում կորոնավիրուսի հետևանքով ստեղծված տնտեսական պատկերի վերաբերյալ:

Հետազոտության հեղինակ՝ Թիլդա Մվաի

Թարգմանեց՝ Օլյա Շահինյանը